Het Debat
Wim Crouwel & Jan van Toorn
2 november, 2008

Wim Crouwel en Jan van Toorn, Fodor 1972
Ruim dertig jaar geleden, op een inmiddels historische avond, gingen grafisch ontwerpers Wim Crouwel en Jan van Toorn in het openbaar met elkaar in debat over hun opvattingen en uitgangspunten. Titus Yocarini, destijds directeur van de beroepsvereniging Grafisch Vormgevers Nederland (GVN), maakte bandopnamen van de avond die onlangs werden teruggevonden door Dingenus van de Vrie. De opnamen waren voor [Z]OO producties aanleiding voor het maken van een publicatie.








Foto’s bijeenkomst Fodor, 1972: Wilco Geursen
“Beste mensen, vanochtend zag ik een (Avro’s Close Up) documentaire over Wim Crouwel. Ik herinnerde mij een bijeenkomst in Museum Fodor, een debat tussen Crouwel en Jan van Toorn. Wij waren daar als studenten grafische vormgeving (AKI Enschede) aanwezig, attent gemaakt op deze bijeenkomst door onze (gast?) docenten Swip Stolk en Anton Beeke (op foto 2 enigszins herkenbaar). Veel herinner ik me niet van het gesprek, behalve de opmerking van Crouwel dat het Franse studenten oproer van 1968 meer succes zou hebben gehad als dat drukwerk, die vreselijke gestencilde pamfletten er wat beter uit zouden hebben gezien. Hieronder 2 foto’s die ik die avond heb gemaakt. Het zijn geen beste foto’s, maar mochten jullie ze willen publiceren, dan hebben jullie daar bij deze toestemming voor.” – Met vriendelijke groet, Siert van den Berg


“Beste Robert, wat leuk om deze niet al te beste foto’s te zien. Ik herinner me Siert nog vanuit Enschede, we zaten tegelijkertijd op de Aki. Hij was vooral fotograaf/filmer. Ik volgde een andere afdeling. Jammer dat hij niet eerder reageerde! Maar leuk zijn die foto’s wel. Ik herken nog een paar andere Aki studenten waaronder Frans Oosterhof en Hans Mellendijk.” – Met een hartelijke groet van Dingenus van de Vrie
“Ha Robert, ik herken Jan Boterman, Gert Dumbar, Ben Bos, Eelco Bos Ko Feekman, Donald Patiwael, Charles Jongejans, Johan Peeters, Kees Nieuwenhuijzen, Marjan en Gerard, Floris Guntenaar en Ferdinand Rabot. Over vele hoofden twijfel ik omdat de foto ook vertekent.” – Groet, Titus Yocarini
“Dank Robert, tjee, wat zien ze er jong uit. Ook herken ik Kees Nieuwenhuijzen; zijn hoofd is op het hoofd van Wim. En verder moet iedereen eens naar de kapper! “– Groet, Chris Vermaas
“geweldige foto’s vooral die ene met veel herkenbare vakbroeders en zusters, die allen gespannen kijken alsof het om de laatste ronde van de grand prix F1 gaat – leuk! dus toch een soort hollands “hanengevecht”! wat hadden de meeste mannen toen lang haar… ook w.! ik identificeer veel ontwerpers waar jij oa een zoo boekje voor hebt gemaakt; behalve de hoofdrolspelers oa a. beeke, b. bos, j. boterman, b. v. nieuwenhuisen, gerard & marjan unger, verder floris guntenaar & partner martine, wim verboven & anne stienstra (TD) en mijn lieve buurvrouw lily v. ginneken (destijds kunstcriticus voor de VK!) enz. ook zie ik veel herkenbare gezichten waar ik de namen niet van weet. een bijzonder document! titus kan je vast beter helpen met het identificeren van aanwezigen op die historische avond. zelf was ik er ook bij, maar zie mezelf niet zitten op die foto’s. meestal bij dit soort gelegenheden met w. koos ik ervoor om wat “ondergedoken” in de menigte op te gaan. even dacht ik dat ik naast marjan u. zat maar de kleding, laarsjes, haarkapsel herken ik niet als mijn identiteit van toen.ik zal eens kijken in onze oude agenda’s of ik hierover nog een aantekening van wim kan vinden.” – gegroet, judith cahen
“Hallo Robert, hierbij nogmaals de foto’s, ze zijn helaas niet groter dan 1,2 Mb en 1,3 Mb. Of ik zou echt op zoek moeten gaan naar de negatieven, my goodness 1972?!. Meer heb ik ook niet van die avond. Ik begrijp dat jij /jullie een boekje hebben gemaakt van die gebeurtenis. Dat heb ik niet en inderdaad zou ik dat wel graag ontvangen.” – Siert van den Berg
“Hallo Robert, hartelijk dank voor het mooie boekje “Het Debat”. Mooi om nog eens terug te kunnen lezen wat er die avond werd besproken. Heb je nog wat gehad aan die 2e foto die ik je gestuurd heb. Was dat Abe Kuipers? Ondertussen hebben Dingenus en ik elkaar (terug)gevonden en al diverse mailtjes uitgewisseld. Veel succes met jouw (jullie) mooie werk en hou me op de hoogte zou ik zeggen.” – met vriendelijke groet, Siert van den Berg


Het Debat
tekst: Frederike Huygen, Dingenus van de Vrie
vormgeving: Office of CC
drukwerk: drukkerij Lecturis
formaat: 120 x 170 mm
aantal pagina: 184
bindwijze: hard Cover / linnen band
ISBN: 978-90-74009-59-1